ThS Bùi Thị Hồng Anh
PTK khoa Xây dựng Đảng
Đảng Cộng sản Đông Dương (nay là Đảng Cộng sản Việt Nam) thành lập ngày 3/2/1930. Bản Cương lĩnh đầu tiên của Đảng đã nêu: “Nam nữ bình quyền”. Với nhận định phụ nữ là lực lượng quan trọng của cách mạng, Đảng đã đề ra nhiệm vụ giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp phải gắn liền với giải phóng phụ nữ. Phụ nữ phải tham gia các đoàn thể cách mạng và vì thế phải thành lập tổ chức riêng để các tầng lớp phụ nữ tham gia hoạt động.
Tháng 10/1930, tại Hội nghị Trung ương lần thứ nhất của Đảng, Đảng đã ra Nghị quyết đầu tiên về công tác vận động phụ nữ. Đây là bản Nghị quyết lịch sử, mở đầu cho trang sử mới của phong trào phụ nữ và tổ chức Hội.
Trung ương Đảng còn đề ra Điều lệ Phụ nữ liên hiệp Hội. Trong những năm 1930-1936, tổ chức Phụ nữ Giải phóng dần hình thành, thu hút đông đảo phụ nữ tham gia đấu tranh cách mạng chống áp bức bóc lột của chế độ thực dân phong kiến. Những năm 1936-1938, trước yêu cầu mới của cách mạng, tổ chức cách mạng của phụ nữ được đổi tên thành Hội Phụ nữ Dân chủ, đẩy mạnh tuyên truyền vận động giải phóng phụ nữ, đòi tự do, dân chủ. Những năm 1939-1941, Hội đổi tên thành Hội Phụ nữ Phản đế, tập trung vào nhiệm vụ chống đế quốc, chống chiến tranh, đòi hòa bình. Để đáp ứng yêu cầu của tình hình mới, những năm 1939-1945, Đoàn Phụ nữ Cứu quốc được thành lập, vận động các tầng lớp phụ nữ tham gia Mặt trận Việt Minh, các đoàn thể cứu quốc đánh Pháp, đuổi Nhật, góp phần làm nên thắng lợi của Cách mạng tháng Tám năm 1945. Ngày 20/10/1946, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam được thành lập, gồm nhiều đoàn thể phụ nữ. Tháng 4/1950, Đoàn Phụ nữ Cứu quốc hợp nhất với Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam. Hội đã đóng góp xứng đáng vào thắng lợi chung của dân tộc trong kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược.
Tại miền Nam, ngày 8/3/1961, Hội Liên hiệp Phụ nữ Giải phóng miền Nam Việt Nam được thành lập. Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam và Hội Liên hiệp Phụ nữ Giải phóng miền Nam Việt Nam đã đóng góp sức người, sức của to lớn vào sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Sau ngày đất nước thống nhất, năm 1976, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam và Hội Liên hiệp nữ Giải phóng miền Nam Việt Nam hợp nhất thành một tổ chức thống nhất là Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, lấy ngày 20/10/1930 là ngày thành lập. Từ đó đến nay, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam không ngừng lớn mạnh, có những đóng góp to lớn trong công cuộc đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế, vì mục tiêu "Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh". Đồng thời, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam cũng đạt được những thành tựu to lớn trong việc tham gia phát triển kinh tế - xã hội và thúc đẩy bình đẳng giới cho phụ nữ Việt Nam, góp phần chứng minh tính ưu việt của chế độ ta.
Ngày 31/8/2010, Đoàn Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam trình Ban Bí thư Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam xin chủ trương công nhận Ngày Phụ nữ Việt Nam 20/10 (Tờ trình số 17-TTr/ĐCT, ngày 31/8/2010).
Ngày 15/10/2010, Ban Bí thư ra thông báo số 382/TB-TW do đồng chí Trương Tấn Sang ký công nhận Ngày Phụ nữ Việt Nam 20/10 với các ý kiến như sau:
Cơ bản nhất trí với nội dung Tờ trình của Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam và đồng ý công nhận ngày Phụ nữ Việt Nam 20-10 để thể hiện sâu sắc quan điểm của Đảng đối với vai trò của phụ nữ và tổ chức phụ nữ trong sự nghiệp cách mạng của đất nước. Hằng năm, nhân ngày Phụ nữ Việt Nam, các tổ chức, đoàn thể và nhân dân có hình thức kỷ niệm phù hợp để phát huy truyền thống tốt đẹp của người phụ nữ Việt Nam, xứng đáng với 8 chữ vàng “Anh hùng, bất khuất, trung hậu, đảm đang” mà Bác Hồ đã tặng.
Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam tiếp tục thực hiện tốt chức năng chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của phụ nữ; đoàn kết, tập hợp, vận động phụ nữ phát duy vai trò, thế mạnh, góp phần xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Công tác phụ nữ là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, của toàn xã hội và từng gia đình. Các cấp ủy đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể nhân dân, các tổ chức xã hội thực hiện có hiệu quả các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước liên quan đến phụ nữ và công tác cán bộ nữ để phụ nữ phát huy tinh thần làm chủ, tiềm năng, sức sáng tạo và khả năng đóng góp cao nhất của phụ nữ, góp phần tạo nên sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc để phát triển đất nước.
Kể từ đó, ngày 20/10 hàng năm trở thành Ngày Phụ nữ Việt Nam nhằm tôn vinh vai trò của người phụ nữ Việt cho những đóng góp của gia đình và xã hội.
Từ ngày thành lập đến nay, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam đã tiến hành 12 kỳ Đại hội. Ghi nhận những đóng góp xuất sắc của Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam trong hơn 90 năm qua, Đảng và Nhà nước đã hai lần tặng thưởng cho Hội Huân chương Sao vàng - Huân chương cao quý nhất của Đảng và Nhà nước ta./.